Save The Children | 13.08.2017
Save the Children legt reddingsmissie op zee stil
De reddingsmissie van Save the Children op de Middellandse Zee heeft het leven van duizenden kwetsbare mensen gered, die hun leven riskeerden op weg naar Europa. Onder hen honderden alleenreizende kinderen en gezinnen met baby’s. Het is daarom met diepe wroeging dat Save the Children zich gedwongen voelt de operatie stil te leggen, vanwege de onzekerheid die recente ontwikkelingen met zich meebrengen. Het schip de Vos Hestia blijft stand-by en is klaar om uit te varen, zodra er duidelijke veiligheidsgaranties zijn.
Volgens berichten hebben de Libische autoriteiten de reddingszone uitgebreid van 12 zeemijl naar 70 mijl uit de Libische kust, tot diep in wat door velen wordt gezien als de internationale wateren, ver buiten de jurisdictie van de Libische kustwacht. Daardoor is onduidelijkheid ontstaan over verantwoordelijkheid van de coördinatie van de reddingsoperties. Tot op heden werkte Save the Children uitsluitend op aansturing van de Italiaanse kustwacht. De Vos Hestia is nu op weg naar Malta, terwijl de leiding van de missie de gevolgen van de steeds veranderende situatie afweegt.
De berichten dat de Libische marine het toezicht op de internationale wateren naar zich toe trekt, in een gebied waar Save the Children bootjes opspoort en mensenlevens redt, weegt zwaar mee in de afweging van de veiligheid van onze medewerkers, het schip en het mogelijkheden om effectief reddingen uit te voeren.
Rob MacGillivray, directeur van de reddingsoperatie van Save the Children: “We vrezen dat in de nieuwe situatie boten ofwel worden teruggestuurd naar Libië, of dat migranten sterven voordat ze de nieuwe Libische reddingszone hebben verlaten. Mensen gaan de zee op in wankele rubberboten waar het water over de randen klotst en die niet genoeg brandstof hebben. Het is voor ons niet duidelijk of door het binnenvaren van het gebied onze missie in gevaar komt. Wel is duidelijk dat door deze verwarring levens verloren kunnen gaan, vanwege de afgenomen reddingscapaciteit.”
“Maar we hebben de plicht om de veiligheid van ons team en de reddingsoperatie te waarborgen voordat we door kunnen met de missie zoals die ons voor ogen staat. De veiligheid van ons personeel en de bemanning staat voorop. Zonder garanties moeten we overwegen de missie helemaal te stoppen – een besluit dat onze medewerkers noch de bemanning willen nemen.”
Save the Children is bezorgd over de afnemende reddingscapaciteit, nadat ook andere organisaties hebben besloten hun activiteiten op zee op te schorten. “We weten hoe moeilijk de beslissing is en we respecteren het besluit van de NGO’s, die zich altijd hebben ingezet om levens te redden op zee. De noodzakelijke pauze brengt levens in gevaar. De reddingscapaciteit neemt af, maar noodzaak niet”, zegt MacGillivray.
Dit jaar verdronken al meer dan 2.200 mensen tussen Noord-Afrika en Italië, vorig jaar waren het er 4.500. Save the Children is blij met elke extra reddingscapaciteit op zee, maar de hulporganisatie heeft al herhaaldelijk haar zorgen geuit over het vooruitzicht dat migranten worden teruggebracht naar Libië, dat door de VN als onveilig wordt bestempeld. Vanuit Libië komen berichten over mensen die worden geslagen, gegeseld en aan bomen gehangen. Er zijn talloze verklaringen van vrouwen en kinderen die vervolgd, geslagen of verkracht werden. Veel van de kinderen die werden gered vertelden over fysiek of seksueel misbruik door smokkelaars, over dwangarbeid of rekrutering door gewapende groepen. Veel migranten stellen dat ze niet van plan waren naar Europa te komen, maar dat het leven in Libië onhoudbaar werd.
Europa hoort ervoor te zorgen dat de rechten en de waardigheid van mensen die ontsnappen aan geweld en vervolging en die op zoek zijn naar bescherming, worden gerespecteerd. Dat kan onder meer door het instellen van veilige en legale routes, zodat mensen hun leven niet langer hoeven te wagen op zee.